އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕްގެ އިދާރާއިން ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ބޭރުގެ އެހީގެ ޕްރޮގްރާމްތަކަށް އަލަށް ފަންޑު ފޯރުކޮށްދިނުން ހިފެހެއްޓުމަށް ނުވަތަ މަޑުޖައްސާލާފައި ވާކަމަށް ނިންމާފައިވާކަން އިޢުލާންކޮށްފިއެވެ. ނަމަވެސް މީގެ ތެރެއިން އިސްރާއީލާއި މިޞްރަށް އިސްތިސްނާ ދީފައިވެއެވެ.

ހުކުރު ދުވަހު އެމެރިކާގެ ސްޓޭޓް ޑިޕާޓްމަންޓުން ނެރުނު އަމުރުގައި ކުއްލި ކާބޯތަކެތީގެ އެހީގެ ޕްރޮގްރާމްތަކަށްވެސް އިސްތިސްނާ ދީފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް ފުރާނަ ސަލާމަތްކުރުމަށް މުހިންމު ޚިދުމަތްތަކެއް ފޯރުކޮށްދޭކަމަށް ތާއީދުކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނާ ޞިއްޙީ ޕްރޮގްރާމްތަކަށް އިސްތިސްނާއެއް ދީފައެއް ނުވެއެވެ.

މިއާއެކު ފޮނުވި މެމޯއެއްގައި އައު ސެކްރެޓަރީ އޮފް ސްޓޭޓް މާކޯ ރުބިއޯ އިސް އޮފިޝަލުންނަށް އަންގާފައިވަނީ “ޤާނޫނުން ހުއްދަކުރާ އެންމެ މަތީ މިންވަރަކަށް، ބޭރުގެ އެހީއަށް އިތުރަށް ނުއުފުލުމަށް ޔަޤީންކުރުމަށެވެ.”

އިންސާނީ އެހީގެ ޖަމްޢިއްޔާތަކުން މި އަމުރާމެދު ވަގުތުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށް، މިކަމުން ދުނިޔޭގެ ހަމަޖެހުމަށާއި ފުރާނަ ގެއްލުމަށް މަގުފަހިވެދާނެކަމުގެ ބިރު ފާޅުކޮށްފައިވެއެވެ.

“ބޭރުގެ ތަރައްޤީގެ އެހީ ހިފެހެއްޓުމުން، ޓްރަމްޕް އިދާރާއިން ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ މުޖުތަމަޢުތަކުގެ ދިރިއުޅުމާއި މުސްތަޤްބަލަށް ނުރައްކާވެ، އަދި ސިޔާސީ ގޮތުން ތަފާތުކުރުމެއް ނެތި، ބޭނުންވާ މީހުންނަށް އެހީތެރިވުމުގެ ދިގު މުއްދަތެއްގެ އެމެރިކާގެ ދެ ޕާޓީގެ އުސޫލުވެސް ދޫކޮށްލަނީއެވެ،” އޮކްސްފަމް އެމެރިކާގެ ވެރިޔާ އެބީ މެކްސްމަން ބަޔާނެއްގައި ވިދާޅުވިއެވެ.

މި ވަގުތީ ހިފެހެއްޓުން މަދުވެގެން ތިން މަސް ދުވަހަށް ދެމިގެންދާނެއެވެ. ފުރަތަމަ 85 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، ރުބިއޯ “ޕްރޮގްރާމްތައް ކުރިއަށް ގެންދާނެތޯ، ބަދަލުކުރާނެތޯ ނުވަތަ ހުއްޓާލާނެތޯ ނިންމުމަށް” ވަގުތު ނަގާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ.

ފަންޑު ހިފެހެއްޓުމުގެ ސަބަބުން އަސަރުކުރާނެކަމަށް ބެލެވޭ ޞިއްޙީ ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ ތެރޭގައި ޕްރެޒިޑެންޓްސް އެމަރޖެންސީ ޕްލޭން ފޯރ އެއިޑްސް ރިލީފް (ޕެޕްފާރ) ހިމެނެއެވެ.

ޖޯޖް ޑަބްލިއު ބުޝްގެ އިދާރާގެ ދަށުން 2003 ގައި އުފެއްދި ޕެޕްފާރއަށް 20 އަހަރު ވަންދެން ދެ ޕާޓީގެ ފުޅާ ތާއީދު ލިބެމުން އައެވެ. ނަމަވެސް 2023 ގައި ކޮންގްރެސްއިން އޭގެ ފަންޑިންގ އައުކުރުމުގެ ސުންގަޑި ފަހަނައަޅައި ދިޔައެވެ. އޭގެ ފަންޑިންގ 2025 ގެ މާރޗް މަހާ ހަމައަށް އެއް އަހަރަށް އިތުރުކުރެވުނު ނަމަވެސް، އެ މުއްދަތު ހަމަވާނީ މި ތިން މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައެވެ.

ކަމާއިބެހޭ މާހިރުން ލަފާކުރާ ގޮތުގައި ޕެޕްފާރ ފެށުނީއްސުރެ 25 މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ މީހުންގެ ފުރާނަ ސަލާމަތްކުރުމަށް އެހީތެރިވެފައިވެއެވެ. މިފަހަރުގެ މި ހިފެހެއްޓުމުގެ ސަބަބުން އަސަރު ނުކުރާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ އިސްރާއީލާއި މިޞްރަށް ދޭ އެހީއަށެވެ. މި ދެ ޤައުމަކީ އެމެރިކާއިން އަސްކަރީ އެހީ އެންމެ ބޮޑަށް ދޭ ދެ ޤައުމުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ދެ ޤައުމެވެ.

މި ދެ ޤައުމުގެ އިންސާނީ ޙައްޤުތަކުގެ ރެކޯޑާމެދު ސުވާލު އުފައްދައި، އަދި މުހިންމު އިޞްލާޙުތަކެއް ގެނައުމަށް އެމެރިކާގެ އެހީ ބޭނުންކުރުމަށް ގޮވާލާފައިވެއެވެ. ހުކުރު ދުވަހުގެ މެމޯގައި ޚާއްޞަކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ “އިސްރާއީލާއި މިޞްރަށް ދޭ ބޭރުގެ އަސްކަރީ ފައިނޭންސިންގ އަދި އިދާރީ ޚަރަދުތައް، އޭގެ ތެރޭގައި ބޭރުގެ އަސްކަރީ ފައިނޭންސިންގ ހިންގުމަށް ބޭނުންވާ މުސާރަތައް ހިމެނޭގޮތަށް” ވަނީ އިސްތިސްނާ ދީފައިވާކަމަށެވެ.

2022 ގެ ފެބްރުއަރީ މަހު ރަޝިޔާއިން ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ފެށި ހަނގުރާމައާ ދެކޮޅަށް ކުރާ ހަނގުރާމައިގައި އެމެރިކާގެ ހަތިޔާރުގެ އެހީއަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވާ ޔުކްރެއިނަށް މިފަދަ އިސްތިސްނާއެއް ދީފައިވާކަމުގެ އިޝާރާތެއް ވެސް ނެތެވެ. ނަމަވެސް އެ އަދަދަކީ އެމެރިކާ ސަރުކާރުގެ ޚަރަދުގެ ގާތްގަނޑަކަށް 1 އިންސައްތައެވެ. ހުކުރު ދުވަހުގެ މެމޯގެ ފަހުން، ދުނިޔޭގެ ބައެއް އެހީގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް މަސައްކަތް ހުއްޓާލުމުގެ އަމުރު ލިބިފައިވެއެވެ.

“މިއީ ބުއްދި ކުޑަކަމެކެވެ،” ކުރީގެ ޔޫ.އެސް. އެޖެންސީ ފޯރ އިންޓަރނޭޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް (ޔޫއެސްއެއިޑް) ގެ އޮފިޝަލެއް ކަމުގައިވާ ޖެރެމީ ކޮނިންޑިކް ވިދާޅުވިއެވެ. އޭނާ ރޮއިޓަރސް ނިއުސް އެޖެންސީއާ ހިއްސާކުރެއްވި ކަންބޮޑުވުމުގައި ވިދާޅުވީ “މިއިން މީހުން މަރުވާނެއެވެ. އެ ނިންމުމުގައި ލިޔެފައިވާ ގޮތަށް ތަންފީޒުކޮށްފިނަމަ ވަރަށް ގިނަ މީހުން ހާލުގައިޖެގެހި މަރުވެގެން ދާނެއެވެ.”